Een speltbrood hier en een speltbroodje daar. Overal komen de speltbroodjes ons om de oren vliegen. Het wordt geprezen omdat het beter voor ons zou zijn en daardoor zijn we geneigd dit ietwat duurder brood eerder te kopen. Maar zijn onze koopredenen gegrond? Zouden we voor spelt moeten gaan vanwege gezondheidsvoordeel?
Spelt vs tarwe
Het opmerkelijke is dat spelt en tarwe beide granen zijn. En wat nog opmerkelijker is, is dat ze tot dezelfde familie horen en er nagenoeg geen verschil is. Neem je het onder de loep dan bevat spelt iets meer eiwitten en vetten, maar dat is echt geen noemenswaardig verschil. Koop het dus niet omdat je denkt dat het meer voedingsstoffen bevat. En ook moet je het niet kopen omdat je denkt dat spelt glutenvrij is. Spelt bevat evenals tarwe gewoon gluten (1-2).
Volkoren is het antwoord
Of een broodsoort veel voedingsstoffen bevat hangt ervan af wat er wordt gebruikt van de graankorrel. Graankorrels bevatten een meelkern, een zemel en een kiem. De meeste voedingsstoffen bevinden zich in het buitenste gedeelte van de graankorrel. Dat is bij spelt zo en bij tarwe ook. Wil je het brood met het meeste voedingsstoffen? Kies dan voor volkoren spelt of volkoren tarwe (1,3,4).
Je betaalt iets meer
Spelt is daarnaast een stuk duurder dan tarwe. Waarom? Spelt wordt voornamelijk buiten de Nederlandse grens verbouwd en de opbrengt is minder hoog dan bij andere graansoorten. Door dit kleinere aanbod en de toenemende populariteit is spelt duurder. Iets dat logisch is en ook niet erg. Een goede reden om iets meer te betalen voor dit brood is de smaak. Speltbrood smaakt namelijk heel anders dan tarwe en is hartstikke lekker!
Conclusie
Spelt is een held, maar dat zijn andere graansoorten ook! Spelt bevat namelijk niet per se meer voedingsstoffen dan tarwe. Spelt en tarwe lijken erg op elkaar en er is nagenoeg geen verschil. Doordat spelt minder verbouwd wordt is het een stuk duurder, maar je krijgt wel brood met een andere smaak die harstikke lekker is! Als het gaat om broodsoorten luidt ons advies om vooral te variëren binnen de soorten en te kiezen voor volkoren. Bij volkoren wordt namelijk de hele graankorrel gebruikt en de hele graankorrel geeft jou de meeste voedingsstoffen!
https://www.jonathanklaassen.nl/wp-content/uploads/2016/09/1-27.jpg720846Jonathan KlaassenJonathan Klaassen2016-09-08 10:00:002018-04-13 19:04:56Spelt is niet beter
Ja of nee tegen aspartaam? De hamvraag die al vele jaren latent aanwezig blijft in het geweten van ons brein. Wat moeten we nou toch met deze stof? De één heeft lovende woorden terwijl de ander de stof met argusogen bekijkt en zegt jij bent vergif! Deze tegengestelde opvattingen zorgen ervoor dat consensus uitblijft en daarom is het tijd om een artikel te plaatsen en met volle overtuiging een standpunt in te nemen. Tijd om kleur te bekennen en de online diëtist een vonnis uit te laten spreken over aspartaam.
Aspartaam
Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die plusminus 200 keer zoeter is als suiker en nagenoeg geen calorieën levert (1-3). In de wereld van de e-nummers kun je aspartaam vinden onder het nummer E951. Een e-nummer betekent trouwens dat de Europese Unie heeft bepaald dat de stof veilig is bevonden. Niet via kop of munt, maar een lang proces van onderzoek naar de stof. Vervolgens stelt de Europese Unie een ADI vast voor het e-nummer (aanvaardbare dagelijkse inname). Dit is de hoeveelheid die je gedurende je leven lang kan innemen zonder dat daarbij je gezondheid in het geding komt. Bij aspartaam is deze hoeveelheid 40mg/kg wat gelijk staat aan ongeveer 4 tot 6 liter (4,5). Een hoeveelheid waar zelfs grote gebruikers een beste kluif aan hebben.
Waarom wordt aspartaam gebruikt?
De eigenschappen die aspartaam heeft zorgt ervoor dat de stof een aantrekkelijke additief is voor de voedingsindustrie. Producten kunnen zoeter gemaakt worden zonder dat daarbij suiker aan te pas komt. Dit scheelt een hoop in calorieën en in een samenleving waarin veel mensen willen afslanken kan dit vele voordelen bieden. Producten waar aspartaam in voorkomt zijn light-frisdranken, snoep, yoghurtdranken, desserts, jam, zoetjes en bijvoorbeeld suikervrije medicijnen.
Aspartaam in ons lichaam
Na het eten van aspartaam wordt de stof volledig gehydrolyseerd (afgebroken) door het lichaam. De stof wordt gesplitst tot de aminozuren fenylalanine en aspargaginezuur en daarnaast ook tot de stof methanol (4). Een drietal stoffen die het lichaam overigens ook zelf aanmaakt en schadelijk hoef je ze niet te noemen. In een hoge dosis is methanol wel schadelijk, maar dat kan water ook zijn of zelfs vitamines. Wel kan fenylalanine een gevaarlijke stof zijn voor PKU-patiënten (lees: uitzonderingen). Deze groep mensen mogen niet teveel fenylalanine binnenkrijgen omdat ze dit aminozuur niet goed kunnen omzetten. Daardoor ontstaan afbraakproducten die hersenbeschadiging tot gevolg kunnen hebben (6,7). Maar voor mensen die niet tot deze groep behoren gebeurt de afbraak van aspartaam erg efficiënt en lijkt er geen vuiltje aan de lucht.
De veiligheid van aspartaam
De veiligheid van aspartaam staat op losse schroeven vanwege verhalen die er rond gaan. Boze tongen beweren dat aspartaam in verbrand wordt gebracht met hersentumoren, kanker, aantasting zenuwstelsel en het stimuleren van het hongergevoel bijvoorbeeld. De boze tongen die dit beweren zien aspartaam als puur vergif. Het frappante maar vooral droevige hieraan is dat dit echter nooit maar dan ook nooit wetenschappelijk is bewezen. Er is onvoldoende bewijskracht om dit te kunnen zeggen. Aspartaam is één van de meest onderzochte stoffen en wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat aspartaam juist wél een veilige stof is (3,5,8,9,10,11,12,13,14,15). Er is geen link tussen het krijgen van hersentumoren of kanker (16-18). Geen relatie tussen schade aan zenuwstelsel en geen bewijs dat het hongergevoel stimuleert (19). Grootschalige onderzoeken komen wederom tot de conclusie dat aspartaam veilig is, in negentig landen wordt aspartaam veilig bevonden en grote wetenschappelijke organisaties berichten dat de bewijskracht overduidelijk is (3,20). Het vonnis in de zaak aspartaam luidt dan ook dat aspartaam veilig is. Een andere mening kunnen wij echt niet hebben. De wetenschap heeft duidelijk gesproken.
Conclusie
Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die 200 keer zoeter is dan suiker en nagenoeg geen calorieën levert. De ADI van aspartaam komt neer op 40mg/kg en zelfs grote gebruikers komen zelden aan die hoeveelheid. Voor de industrie is aspartaam een aantrekkelijke stof omdat het producten zoet kan maken zonder dat het calorieën oplevert. Het lichaam breekt de stoffen af in aminozuren en methanol. Alleen bij PKU-patiënten is het opletten geblazen omdat zij een van de aminzuren fenylalanine niet goed kunnen afbreken. Aspartaam is zo ontzettend vaak onderzocht en de bewijskracht is zo groot dat we maar één ding kunnen zeggen. Aspartaam is veilig. Angstig zijn rondom deze stof is onnodig en onterecht.
Start nieuwe groep juli
Voor de maand juli heb ik 15 plekken beschikbaar voor mensen die hulp willen rondom voeding en mij als online diëtist & voedingscoach willen. Wil je afvallen, aankomen of heb je een andere specifieke vraag dan ben je bij mij aan het juiste adres. Lees of bekijk hiermeer over mijnonline programma’s. Je kunt contact opnemen via info@jonathanklaassen.nl of stuur een whatsapp bericht naar 06-1495 1429. Vol = vol
Bronnen
De jong, F. Ons Voedsel in getallen. ‘s-Gravenland. Fontaine Uitgevers; 2010. P.125-P126
Magnuson, BA et al. Aspartame: a safety evaluation based on current use levels, regulations, and toxicological and epidemiological studies. Critical Reviews in Toxicology. 2007. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17828671 Geraadpleegd op 8-10-2015
Van den Berg, Y, Botermans, M. De veiligheid en schadelijkheid van E-nummers. Van Lindonk & de Bres Special. 2013. P26-P27
5.EFSA. European Food Safety Authority. Aspartame. 2013. Beschikbaar via: http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/aspartame Geraadpleegd: 8-10-2015
World Health Organisation. Evaluation of certain food additives and contaminants. Technical Report. 2004. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15354533 Geraadpleegd op: 8-10-2015
EFSA. Updated opinion on a request from the European Commission related to the 2nd ERF carcinogenicity study on aspartame, taking into consideration study data submitted by the Ramazzini Foundation in February 2009. 2009. Beschikbaar via: http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1015 Geraadpleegd: 8-10-2015
European commission health & consumer protection directorate-general. Opinion on the scientific committee on food: update on the safety of aspartame. 2002. Beschikbaar via: http://ec.europa.eu/food/fs/sc/scf/out155_en.pdf
GAO. U.S. Government Accountability Office. Food and Drug Administration. Food Additive Approval Process Followd for Aspartame. 1987. Beschikbaar via: http://www.gao.gov/products/HRD-87-46 Geraadpleegd: 8-10-2015
National Toxicol Program. NTP report on the toxicology studies of aspartame (CAS No. 22839-47-0) in genetically modified (FVB Tg.AC hemizygous) and B6.129-Cdkn2atm1Rdp (N2) deficient mice and carcinogenicity studies of aspartame in genetically modified [B6.129-Trp53tm1Brd (N5) haploinsufficient] mice (feed studies). 2005. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18685711 Geraadpleegd: 8-10-2015
Weihrauch, M.R et al. Review. Artificial sweeteners – do they bear a carcinogenic risk? Ann oncol. 2004. Beschikbaar via: ww.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15367404 Geraadpleegd: 8-10-2015
Roll, B.J. Effects of intense sweeteners on hunger, food intake, and body weight: a review. 1991. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2008866 Geraadpleegd: 8-10-2015
https://www.jonathanklaassen.nl/wp-content/uploads/2016/09/thumb_IMG_6747_1024.jpg7241086Jonathan KlaassenJonathan Klaassen2016-09-05 10:00:002018-06-12 14:37:46Het vonnis in de zaak aspartaam