Biologisch beter?

Biologisch eten is booming business en producten van biologisch oorsprong zijn goed vertegenwoordigd in onze supermarkten. Het biologische eten heeft de laatste jaren flink aan terrein gewonnen en hele supermarkten zijn biologisch ingericht om ons te voorzien in een biologische levensstijl. Hoewel je biologisch eten vanuit verschillende perspectieven kunt benaderen (denk aan dierenwelzijn of smaak) wordt in dit artikel de focus gelegd op de vraag of biologisch eten nou écht gezonder is. Een terechte vraag omdat dit één van de belangrijkste aankoopmotieven blijkt te zijn (1). Tijd om vanuit dat perspectief biologisch voedsel te benanderen. Heeft biologisch eten echt een hogere voedingswaarde en levert biologisch eten daardoor meer gezondheidswinst op?

Wat betekent biologisch?

De term biologisch slaat op een vorm van landbouw waarbij men rekening houdt met milieueffecten, dierenwelzijn en de leefomgeving van mensen. In deze vorm van landbouw gebruikt men geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen en worden dieren onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden. Verder gebruiken boeren geen genetische gemodificeerde producten, krijgen dieren minder vaak antibiotica en wordt de natuurlijke kringloop zo goed mogelijk in stand gehouden (2-3). De biologische landbouw is gebonden aan strenge regels die in Europese wetgeving zijn vastgelegd. Voordat iets biologisch genoemd mag worden moet het aan strenge regels voldoen (4). Momenteel is het marktaandeel van biologische producten 2,4% waarbij men een groei verwacht de komende jaren (5).

Bevat biologisch eten een hogere voedingswaarde?

Biologisch eten wordt volgens een andere landbouwmethode geproduceerd dan gangbaar eten. Deze vorm van landbouw houdt rekening met milieu, dierenwelzijn en leefomgeving. Het houdt echter niet per se rekening met kwaliteit van producten en daarmee voedingswaarde. Verondersteld zou kunnen worden dat door andere landbouwtechnieken er een andere voedingswaarde zou kunnen ontstaan. Wellicht gunstiger. Echter komt vanuit de wetenschap geen antwoord op de vraag of biologisch eten een hogere voedingswaarde bevat. Conclusies uit diverse onderzoeken luidt dat er
tussen de voedingswaarde van biologische of niet-biologische voeding geen significant verschil is. Biologisch eten bevat dus niet per se meer voedingsstoffen en dus een hogere voedingswaarde (6-9).

Levert biologisch meer gezondheidsvoordeel op?

Vanuit onderzoeken komt niet naar voren dat biologisch eten een hogere voedingswaarde zou bevatten. Daardoor kan ook niet gezegd worden dat biologisch eten per se meer gezondheidsvoordeel oplevert. Daarnaast valt of staat gezondheid nooit aan de hand van één aspect. Of iemand gezond is hangt van allerlei factoren waarbij het gehele leefpatroon doorslaggevend is. Daarnaast vinden wij het belangrijker dat iemand over de dag gezien bijvoorbeeld voldoende groente en fruit binnenkrijgt en daarmee de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt.

Conclusie

Biologische landbouw houdt rekening met milieueffecten, dierenwelzijn en de leefomgeving van mensen. Vanuit die perspectieven biedt biologische voeding voordelen ten opzichte van niet-biologische voeding. Het eten van biologische voeding draagt bijvoorbeeld bij aan dierenwelzijn. Het richt zich echter niet op de voedingswaarde van producten. En dat is goed om te realiseren. Biologisch eten bevat niet per se een hogere voedingswaarde dan gangbaar voedsel. Conclusies uit diverse onderzoeken is dat er onvoldoende of geen significant verschil is. Biologisch eten levert dus niet per se meer gezondheidswinst op. Het is daarnaast vele malen belangrijker dat mensen de focus leggen op het eten van voldoende groenten en fruit en niet zo zeer op biologisch of niet-biologisch. Gezondheid valt en staat daarnaast niet alleen maar met voeding. Ook moet er gedacht worden aan beweegpatroon en andere leefstijlfactoren. Gezondheid hangt af van vele factoren.

PS: in een volgend artikel over biologische voeding zoom ik meer in op het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij gangbaar voedsel.

---

Dit artikel schreef ik voor Personal Body Plan

Bronnen

1. Organic Market Report 2013. Soil Association. Beschikbaar via: http://www.soilassociation.org/LinkClick.aspx?fileticket=whbpEnZUd7A= Geraadpleegd op 24-11-2015
2. Catsberg, C.M.E., Kempen-van Dommelen, G.J.M. Levensmiddelenleer. Nijmegen. Hbuitgevers. 2008. P.4
3. Milieu Centraal. Alles over energie en milieu in het dagelijkse leven. Voeding. Biologisch. Beschikbaar via: http://www.milieucentraal.nl/voeding/biologisch/ Geraadpleegd op 24-11-2015
4. Verordering (EG). Nr. 834/2007 Van de Raad van 28 juni 2007. inzake de biologische productie en de etikettering van biologische producten en tot intrekking van. Verordening (EEG) nr. 2092/91. Beschikbaar via: http://www.skal.nl/assets/Wetgeving/Verordening-EG-nr.-834-2007.pdf Geraadpleegd op 24-11-2015
5. Biologische Voedsel 2013. De bestedingen aan biologische producten. Beschikbaar via: http://www.bionext.nl/sites/www.bionext.nl/files/mdvbijlage1bestedingenbiologischvoedsel2013.pdf Geraadpleegd op 24-11-2015
6. Baranski,M et al. Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. 2014. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24968103 Geraadpleegd op 24-11-2015
7. ACP. Annals of Internal Medicine. Are Organic Foods Safer or Healthier Than Conventional Alternatives?: A Systematic Review. 2012. Beschikbaar via: http://annals.org/article.aspx?articleid=1355685 Geraadpleegd op 24-11-2015
8. The American Journal of Clinical Nutrition. Nutritional quality of organic foods: a systematic review. 2009. Beschikbaar via: http://ajcn.nutrition.org/content/early/2009/07/29/ajcn.2009.28041.abstract Geraadpleegd op 24-11-2015
9. Gezondheidsraad. Briefadvies Biologisch geteelde levensmiddelen.