Er bestaan veel vragen over suiker, het is een onderwerp dat leeft. Is suiker nou écht zo slecht? Waar zit het in? Hoe krijg ik minder binnen? Om hier opheldering in te geven heb ik de meest gestelde vragen rondom suiker geselecteerd en onderzocht. Mijn taak als online diëtist!
Vraag 1: is suiker slecht?
Suiker, ook wel koolhydraten genoemd, is dé belangrijkste brandstof voor onze organen en hersenen en ons centraal zenuwstelsel. Jouw lichaam zet suikers uit voeding om in de stof glucose (bloedsuiker) en die geeft ons directe energie. Wat boze tongen ook mogen beweren: suiker is een essentiële stof die jij en ik nodig hebben. Heeft jouw voedingspatroon te weinig suikers (koolhydraten), dan veroorzaakt dat een verstoorde stofwisseling. Of suiker dus slecht is? Nee! Is een overdaad aan suiker slecht? Ja, dat wel, zoals dat bij praktisch elke voedingsstof zo is. Dat suiker per definitie slecht is, is dan ook niet waar. Door bewerkt eten krijgen we op dit moment wel teveel toegevoegde suikers binnen.
Vraag 2: wat is suiker precies?
Suiker is dus een stof die in voeding zit en ons energie geeft. En suiker heb je in verschillende soorten. Het onderscheid in soorten is gemaakt vanwege de scheikundige structuur, de hoeveelheid moleculen. Er bestaan enkelvoudige, tweevoudige en meervoudige koolhydraten, die monosachariden, disachariden en polysachariden worden genoemd. Enkelvoudige koolhydraten bestaan uit één suikermolecuul, die je ook wel een sacharide noemt. Voorbeelden hiervan zijn glucose, fructose en galactose. Tweevoudige koolhydraten (disachariden) bestaan uit twee suikermoleculen (oftewel: twee sachariden). De voorbeelden hiervan zijn maltose, sucrose en lactose (melksuiker). De meervoudige koolhydraten bestaan uit lange strengen aan elkaar verbonden suikermoleculen. Suiker is dus een stof die in voeding zit, en praat je over suiker, dan kan dat dus gaan over bijvoorbeeld de enkelvoudige suiker fructose, die veel in fruit zit, over de tweevoudige suiker lactose (zit in melk), of over suikers in de vorm van zetmeel en die zitten dan bijvoorbeeld weer in aardappelen, rijst en pasta.
Vraag 3: is suiker verslavend?
Suikerrijke producten zijn erg lekker, en het verlangen naar zoetigheid ervaren we allemaal. Die drang is fysiologisch gezien ook goed te begrijpen. Suiker activeert het beloningscentrum in de hersenen en maakt het geluks- stofje dopamine aan. Maar verslaafd zijn aan suiker, net zoals aan sigaretten, alcohol en drugs? Onzin! Heb je ooit de drang gehad om naar je kast te lopen, het pak suiker te pakken en dat lepel voor lepel leeg te eten? Nee, precies. Suiker heeft niet zo’n werking op ons en dat is in de wetenschap ook bekend. Het woord ‘verslaving’ is echt een tikkeltje overdreven.
Vraag 4: zijn ‘natuurlijke’ suikers beter?
Nee hoor, ook dat is een fabeltje. Prachtig al die koffietentjes, healthblog- gers en andere ‘goeroes’ die stimuleren om ‘gezonde’ taarten te maken met honing, palmsuiker, kokosbloemsuiker of ahornsiroop. Het smaakt hartstikke lekker en is leuk ter variatie. Het klopt alleen niet dat je van deze ‘natuurlijke’ suikers minder dik wordt of dat ze beter zouden zijn. Integendeel: elke soort suiker wordt op precies dezelfde manier afgebroken in het lichaam en welke soort suiker je ook neemt, ze zijn allemaal even ‘gezond’ of ‘ongezond’.
Vraag 5: hoe krijg ik minder suiker binnen?
Gelukkig kunnen we zelf invloed uitoefenen op onze inname van suikers en daarmee op onze inname van calorieën. Wil je minder suiker consumeren? Let dan vooral op deze producten: koek, snoep, taart, gesuikerde ontbijtgranen of krokante muesli, frisdrank, vruchtensap, suikerrijke toetjes of beleg en kant-en-klare sauzen en dressings. Bang zijn voor suiker is niet nodig, maar je kunt wel winst behalen door op deze producten te letten en ze niet te veel te nemen. Het zijn vaak producten die wél calorieën bevatten, maar geen echt nuttige voedingsstoffen (als je kijkt naar het product als geheel). Producten die niet alleen suiker bevatten maar ook andere nuttige voedingsstoffen, zijn groente, fruit, zuivel, aardappelen, graanproducten en peulvruchten. Vermijd deze vooral niet uit je voedingspatroon!