Natuurlijk, je weet dat je groenten nodig hebt. Het liefst ook elke dag en het liefst in een bepaalde hoeveelheid. Anders komt je gezondheid in het gedrang. Geen nieuws toch? Maar weet je ook precies wat er in groenten zit? Hoeveel soorten zijn er en wat voor effect hebben de voedingsstoffen? Kortom: weet jij alles over groenten? In dit artikel lees je er alles over!
Wat zijn groenten?
Groenten kun je het best verwoorden als ‘de eetbare delen van planten’. De definitie van groente is weliswaar nogal breed en verschilt ook weer per land, streek of voedingsgewoonten, maar in de praktijk omschrijven we het met deze woorden. Groenten zijn ook wel de onderdelen van kruidachtige gewassen die we gekookt of rauw tot ons nemen (1-3).
Welke verschillende soorten zijn er?
Hier zijn vervolgens weer verschillende soorten van, te onderscheiden in wortelstengels, bladstelen, bladeren, bloemen en vruchten. Hier maken we onderscheid op het gebied van: koolsoorten, kiemgroenten, paddenstoelen, peulvruchten, vruchtgroenten, bladgroenten, knolgewassen, stengelgewassen en uien. Hier zijn dan weer ontzettend veel verschillende soorten van, en dat is maar goed ook. Niet één van deze groente bevat namelijk alle voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft. Daarom raad ik aan zoveel mogelijk te variëren in groentesoorten. Zowel voor de voedingsstoffen als voor de unieke smaak van iedere soort! (1-3).
Waarom heb je ze nodig?
Groenten zijn gewoon goed voor je gezondheid. Ze bevatten over het algemeen relatief weinig calorieën, maar wel veel vitamines (B-vitamines, vitamine C en A), mineralen (foliumzuur, kalium, ijzer en calcium) en voedingsvezels. Daarnaast bestaan groenten (afhankelijk van soort) voornamelijk uit koolhydraten en eiwitten (peulvruchten). Ook zijn groenten bijzonder vanwege de bioactieve stoffen die erin zitten. Dit zijn stoffen die van nature in planten aanwezig zijn die je lichaam in principe niet nodig heeft, maar waarvan wordt aangenomen dat ze gezondheidsbevorderende effecten hebben. Kortom, een variëteit aan groenten is onmisbaar in een volwaardig voedingspatroon! (1-3).
Wat is het nut van deze stoffen?
De stoffen die hierboven zijn genoemd hebben stuk voor stuk een specifieke functie voor ons lichaam. Vitamine C werkt bijvoorbeeld als antioxidant en beschermt lichaamscellen, kalium speelt een rol bij de vochtbalans en bloeddruk en voedingsvezels geven een verzadigd gevoel waardoor je minder snel trek krijgt. De overige stoffen hebben weer andere functies. Groenten bevatten daarnaast weinig calorieën, dus aankomen van groente zal niet snel gebeuren. Houd echter wel in het achterhoofd dat de energiebalans te allen tijde leidend is.
In het algemeen kan nog gezegd worden dat groenten (en fruit) het risico op hart- en vaatziekten en sommige vormen van kanker (darmkanker) verlagen en het wordt in verband gebracht met een lager risico op diabetes type 2 en longkanker. Hoe dat precies komt is nog niet duidelijk, maar waarschijnlijk komt dat door de combinatie van verschillende stoffen die in groenten aanwezig zijn. (1,4)
De hoeveelheid per dag
Het Voedingscentrum adviseert ons per dag minimaal 250 gram groente te eten. Dit advies komt van het Gezondheidsraad: een onafhankelijk wetenschappelijk orgaan dat ons advies geeft om onze lichamelijke gezondheid te waarborgen en waar mogelijk te verbeteren. Dit advies is dan ook opgesteld aan de hand van langdurig wetenschappelijk onderzoek.
Helaas eten we in de praktijk echter nog steeds te weinig groenten: het blijkt dat slechts 5% voldoet aan deze aanbeveling.
Tips om met gemak meer groenten te eten
- Eet standaard een portie groente bij elke maaltijd
- Voeg een extra groentemaaltijd toe
- Eet rauwkost op je brood of cracker
(tips: sla, komkommer, tomaat, paprikareepjes, radijsjes) - Maak vaker een maaltijdsalade
- Neem groente als snack!
Bronnenlijst
- Eerlijk over eten. Voedingscentrum. Groente. Beschikbaar via:
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/groente.aspx - De Jong, F.M. Ons Voedsel. Over wat erin zit, hoe het wordt gemaakt & wat het met ons doet. P288
- Kempen-van Dommelen, Catsberg, C.M.E. Levensmiddelenleer. Hoofdstuk 20
- Voedingscentrum. Eerlijk over eten. Alles over vitamines, mineralen en supplementen.Vitamine C
- Voeding. Cijferes & Context. Huidige situatie. Beschikbaar via: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/voeding/cijfers-context/huidige-situatie#node-voeding-van-volwassenen
- Gezondheidsraad. Werkwijze van de Commissie Richtlijnen goede voeding 2015. Beschikbaar via: http://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/werkwijzevandecommissierichtlijnengoedevoeding20150.pdf 10-11-2015
