Berichten

Kan ik brood eten als ik wil afvallen?

Is brood nu gezond of niet? Word je er dik van? Past het nog wel in ons dieet anno 2021? Kun je prima zonder? Of moeten we er niet zo sceptisch over zijn? En zit het – net als met vrijwel alle voeding – in de mate van consumptie? Kortom; over brood zijn we nog lang niet uitgepraat. In deze blog vertel ik je meer over het eten van brood wanneer je wilt afvallen.

Waarom is brood vaak een boosdoener?

Eten is en blijft, net als kleding, modegevoelig. Zo is broodvrij eten ook een hype binnen de voedingsindustrie. Zoals Pokemon plaatjes vroeger een hit waren is het vermijden van brood dat evengoed. Zo simpel werkt het. Door de jaren heen is dat altijd zo gegaan. Na brood zal er een nieuwe product als geweldig of juist als slecht worden bestempeld. Grote kans dat bananen volgende maand flink op hun flikker gaan krijgen.

Wat zit er nu eigenlijk in brood?

Hoewel ik niet een diëtist ben die zwaaiend met zijn vinger op de bühne staat wil ik toch kort even benoemen wat er qua voedingsstoffen in brood zit. Dit om aan te geven dat brood oprecht een toevoeging kan zijn aan jouw voedingspatroon. Brood levert voedingsstoffen zoals koolhydraten (zetmeel), eiwitten, weinig vetten en voedingsvezels. Daarnaast een hoop B-vitamines en mineralen en dat gezamenlijk maakt brood tot een product met een hoop toegevoegde waarde. Broodvrij eten betekent dat je bepaalde nutriënten niet binnenkrijgt en die dus uit andere product of productgroepen moet halen. Dat kan alleen moet je goed weten welke keuzes je dan moet maken (1-2).

Maar die koolhydraten helpen niet als je wil afvallen toch?

Zo werkt het niet. Als mensen teveel eten komen ze aan en als mensen te weinig eten vallen ze af. Zo simpel is het. De wetten van moeder natuur waar niet aan valt te tornen. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat mensen van brood of koolydraten op zich dik zouden worden (1). Brood is dus geen dikmaker. Brood kan wel een dikmaker zijn als je er zoveel van eet waardoor je uiteindelijk meer eet dan je nodig hebt. Maar dat kan ook via andere producten. Je kunt dus prima koolhydraten eten en op gewicht blijven of afvallen, zolang je de inname van koolhydraten afstemt op de gewenste inname van het totale aantal calorieën.

Een uitzondering op de regel: op dit moment veel onderzoek gedaan naar koolhydraatarm en eventuele positieve effecten op diabetes type 2 en overige ziektebeelden zoals epilepsie en multiple sclerosis (MS). Dit wordt het ketogeen dieet genoemd. Sommige onderzoeken laten positieve resultaten zien, andere niet. Ook kan koolhydraatarm helpen bij diabetes. Wil je koolhydraatarm eten, schakel dan altijd een expert in, voer het uit onder begeleiding.

En gluten, hoe zit het daar mee?

Het overgrote deel van de bevolking kan prima tegen gluten. Een klein percentage van de bevolking kan echter wel milde tot zeer ernstige klachten krijgen bij gluten. Het gaat dan om mensen met coeliakie (4) (gluten intolerantie) en mensen met een glutensensitiviteit (3,5) (overgevoeligheid voor gluten). Maar het gaat hier om een percentage van ongeveer 0,5% van de bevolking (6-9). Daarnaast bestaat er ook nog een allergie voor tarwe. Men reageert slecht op de eiwitten uit tarwe. Een tarwe allergie is overigens iets anders dan een glutenintolerantie. Kern van het verhaal is dat het alarmerende geluid dat we allemaal brood moeten vermijden totaal niet klopt. Er wordt ons een broodvrij bestaan aangepraat terwijl in de meeste gevallen dit helemaal niet van toepassing is.

Tot slot: welk brood moet je dan kiezen?

Welk brood jij uiteindelijk kiest moet je natuurlijk zelf weten, maar zoals ik in dit artikel duidelijk beschrijf, zitten er wel degelijk verschillen in het soort brood dat je kiest. Volkorenbrood bestaat uit meel waarbij de gehele meelkorrel is gebruikt en levert hierdoor de meeste voedingsstoffen. Het is rijk aan koolhydraten, eiwitten, vitaminen en mineralen. Daarnaast bevat volkorenbrood voedingsvezels. Deze rakkers zorgen voor een verzadigd gevoel, goede spijsvertering en verminderen het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker. Wel zo gunstig als je die dus binnenkrijgt. Wanneer een brood volkoren is moet dit op de verpakking staan. Een bruin brood is niet per definitie volkoren. Bij wit brood zijn de zemelen en kiemen volledig uit het meel gezeefd waardoor er bloem overblijft. Hierdoor bevat wit brood de minste voedingsstoffen. Kies je op dagelijkse basis voor volkoren brood dan draag je hiermee bij aan jouw broodnodige nutriëntbehoefte op een dag!

Hulp nodig?

Wil je afvallen en gezonder eten? Schrijf je hier in en kom in contact met de online diëtist. Je leert afvallen zonder dieet – op een gezonde en praktische manier –  met behulp van artikelen, tips en online coaching.

 

Bronnen

  1. Whitney E, Rolfes, SR. Understanding Nutrition. Twaalfde druk.P.50-P.51
  2. Catsberg, C.M.E., Kempen-van Dommelen, G.J.M. Levensmiddelenleer. Nijmegen. Hbuitgevers 2008. P.130
  3. Nijeboer, P et al. Non-celiac Gluten Sensitivity. Is it in the Gluten or the Grain? Journal of Gastrointestinal and liver Diseases. 2013. Beschikbaar via: http://www.jgld.ro/2013/4/12.pdf Geraadpleegd op 22-11-2015
  4. Rubio-Tapia et al. ACG Clinical Guidelines: Diagnosis and Management of
    Celiac Disease. Practice Guidelines. 2013. Beschikbaar via: http://gi.org/wp-content/uploads/2013/05/ACGGuidelineCeliacDiseaseMay2013.pdf Geraadpleegd op 22-11-2015
  5. Catassi et al. Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders. Nutrients. 2013. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3820047/ Geraadpleegd op 22-11-2015
  6. AGA Institute Medical Position Statement on the Diagnosis and Management of Celiac Disease. Gastroenterology. 2006. Beschikbaar via: http://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(06)02226-8/abstract Geraadpleegd op 22-11-2015
  7. Bizzaro N, Tozzoli R, Villalta D, et al. Cutting-edge issues in celiac disease and in gluten intolerance. Clin Rev Allergy Immunol. 2012. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21181303 Geraadpleegd op 22-11-2015
  8. Rubio-Tapia A, Ludvigsson JF, Brantner TL, Murray JA, Everhart JE. The prevalence of celiac disease in the United States. Am J Gastroenterol. 2012. Beschikbaar via: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22850429 Geraadpleegd op 22-11-2015
  9. Maag Lever Darm Stichting. Onze darmen in feiten en cijfers. 2015. http://www.mlds.nl/nieuws/actualiteiten/1320/onze-darmen-in-feiten-en-cijfers/ Geraadpleegd op 22-11-2015
  10. Sapone A, Bai JC, Ciacci C, et al. Spectrum of gluten-related disorders: consensus on new nomenclature and classification. 2012. Beschikbaar via: http://www.biomedcentral.com/1741-7015/10/13 Geraadpleegd op 22-11-2015
  11. Voedingscentrum. Eerlijk over eten. Beschikbaar via: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/tarweallergie.aspx Geraadpleegd op 22-11-2015
/door

Zijn koolhydraten echt dikmakers?

Koolhydraten komen de laatste jaren negatief in het nieuws. Ze zijn niet goed voor ons, ons lichaam kan er namelijk niks mee en we worden er dik, ziek, zwak en misselijk. Althans, dat is wat boze tongen beweren. En daarom poppen de koolhydraatarme diëten als paddenstoelen uit de grond. In dit artikel wil ik daar helderheid over verschaffen. Moet je koolhydraten nou behandelen als een vriend of een vijand? Meer over dit soort voedselhypes lees je in mijn boek. 

Wat zijn koolhydraten?

Koolhydraten zijn, net als eiwitten en vetten, voedingsstoffen die we vinden in ons voedsel. In hoofdstuk 1 ben ik hier al dieper op ingegaan, maar ik herhaal het graag nog een keer, de kracht zit hem immers in de herhaling. Koolhydraten leveren energie en bevatten net als eiwitten per gram 4 kilocalorieën. Vetten bevatten per gram 9 kilocalorieën. Koolhydraten zijn voor ons lichaam dé belangrijkste brandstof voor hersenen en centraal zenuwstelsel. Een lage inname aan koolhydraten resulteert in een laag energielevel, we functioneren niet goed én ons concentratievermogen verslechterd. Kortom, zonder koolhydraten geen leven en daarom echt een must, wat koolhydraatarme diëten ook prediken.

De verschillende soorten

Er bestaan verschillende soorten koolhydraten die we indelen in: enkelvoudige, tweevoudige of meervoudige koolhydraten (monosachariden, disachariden of polysachariden). Enkelvoudige koolhydraten bestaan uit één suikermolecuul (glucose, fructose of galactose), tweevoudige koolhydraten uit twee suikermoleculen (maltose, sucrose en lactose) en de meervoudige koolhydraten bestaan uit lange strengen aan elkaar verbonden suikermoleculen/sachariden. Als je het over koolhydraten hebt, dan heb je het dus over verschillende soorten.

Waar zitten koolhydraten in?

Koolhydraten komen in allerlei producten voor, waardoor het een lastige klus is om ze volledig te vermijden. Iets wat je overigens dus ook niet moet nastreven, omdat ze dé belangrijkste brandstof zijn. Je vindt koolhydraten in koek, snoep en frisdrank, maar ook in melk, brood, granen, aardappels, peulvruchten en groenten. Waar zitten koolhydraten niet in, zou dan ook eigenlijk een betere vraag moeten zijn. De koolhydraatrijke producten koek, snoep en frisdrank bevatten overigens geen nuttige voedingsstoffen. De rest van de genoemde producten wel, iets wat ik graag nog even als diëtist op de valreep vertel, hoewel het waarschijnlijk gesneden koek is.

Hoe worden koolhydraten afgebroken?

Al die soorten koolhydraten worden door het lichaam gewoon afgebroken om uiteindelijk als glucose in het bloed terecht te komen. De enkelvoudige en tweevoudige koolhydraten worden wat sneller afgebroken dan de meervoudige koolhydraten, dit vanwege het simpele feit dat ze een langere structuur hebben.

Praktijkvoorbeeld
drink je een fruitsapje dan wordt dit snel afgebroken (korte structuur) en krijg je snel energie van dat suiker dat in je bloed terecht komt. Eet je een bord pasta dan gaat dit afbraakproces wat trager (lange structuur), waardoor je geleidelijk aan energie krijgt. Het een is niet per se ‘gezonder’ of ‘ongezonder’ dan de andere hoor. Nee, het is puur een manier van afbreken, het eindproduct (glucose) is hetzelfde en óók word je van het ene koolhydraat niet opeens dikker dan van het andere soort. Dat is echt een groot fabeltje dat we kunnen negeren.

Zijn koolhydraten slecht?

Koolhydraten zijn absoluut niet slecht. Waar vetten een aantal jaar geleden werden bestempeld als slecht, bijvoorbeeld dikmaker, is dat nu met koolhydraten. Zo zal het overigens altijd wel gaan, we zoeken immers een zondebok voor al die zwaarlijvigheid. Koolhydraten zijn daar alleen niet de boosdoener van, we hebben ze juist nodig om goed te kunnen functioneren.

Moet je koolhydraatarm eten?

Eigenlijk weet je het antwoord nu wel, maar ik wil dit toch nog iets meer toelichten vanuit mijn ervaring vanuit mijn online praktijk. Regelmatig komen er namelijk mensen bij mij die net een koolhydraatarm dieet hebben gevolgd. Uiteindelijk houden ze het niet vol omdat het te beperkt is. En hoewel dat vervelend is, vind ik het veel erger om te zien dat ze door koolhydraatarm te eten en hoop voedingsstoffen missen. Brood, pasta, rijst en aardappelen worden geschrapt en wat zie je? Er ontstaan tekorten wanneer je deze koolhydraatrijke producten mist waarmee je gezondheid in het geding komt. Wil je afvallen dan moet je je porties verkleinen of minder gaan snoepen, daarmee pak je winst. Een zondebok zoeken in koolhydraten is het échte probleem wegduwen.

Samenvattend

– koolhydraten zijn dé belangrijkste brandstof (hersenen/centraal zenuwstelsel)
– er bestaan enkelvoudige, tweevoudige en meervoudige koolhydraten
– alle soorten koolhydraten worden afgebroken en komen als glucose in het bloed
– van koolhydraten worden we niet dik, van teveel eten wel

Wil je meer weten over voedselhypes?

Bestel dan hier mijn boek!

/door